Tín dụng 2023 được dự báo không thể tăng trưởng vì nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, bất động sản vẫn đang nằm đáy.
Trong năm 2022, nhiều nhà băng đã bùng nổ doanh số, đạt giới hạn vay vốn room khi nhu cầu vay vốn tăng mạnh nửa đầu năm, từ các nhóm sản xuất cho tới nhóm doanh nghiệp bất động sản. Mặc dù các kênh trái phiếu và chứng khoán đang gặp khó khăn, nhưng nhu cầu vay vốn vẫn tiếp tục tăng nhu cầu vào những tháng cuối năm đến mức các hiệp hội và chuyên gia phải liên tục đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng giới hạn room.
Tuy nhiên, 2023 lại có sự thay đổi lớn trước việc lãi suất tăng cao, bất động sản thì đóng băng.
- Chia sẻ về việc lãi suất tăng cao
Một doanh nghiệp vận tải cho biết, doanh nghiệp đã phải buộc giảm 40-50% quy mô hoạt động trong hai năm qua để cầm cự và duy trì hoạt động. Vốn dĩ, doanh nghiệp đang vay vốn ngân hàng để hoạt động, nhưng vì lãi suất tăng cao 10-12% khiến cho doanh nghiệp phải nhưng mở rộng và tìm cách giảm bớt các khoản vay nhanh nhất có thể, đồng thời phải bán bớt tài sản để giảm nợ vay thì mới có cơ hội tồn tại.
Bên cạnh đó, những khách hàng sử dụng dịch vụ vận tải của doanh nghiệp trong lĩnh vực thương mại và sản xuất cũng phải chuyển đổi phương án sản xuất để giảm gánh nặng tài chính. Trước đấy, doanh nghiệp thường nhận được những đơn hàng lớn trong vận tải vì khách hàng tiết kiệm giảm thiểu chi phí tàu bè, nhưng thời gian gần đây, khách hàng cũng giảm quy mô nhập hàng theo tháng và chia nhỏ khoản vay; nói chung tất cả mọi thứ đều đang bị ảnh hưởng và dần chậm lại.
Cũng như những khách hàng cá nhân, lãi suất cũng đã trở thành rào cản lớn.
Một vài nhân viên tín dụng cho biết, nhiều khách hàng vân vốn đã ngần ngại khi có nhu cầu vay vốn, nhưng lại không thể vay vốn vì lãi suất hiện tại khoảng 13-14%, lãi suất cá biệt có khi lên 15-16%.
Cũng như việc khách hàng muốn vay 2 tỷ đồng để mua căn hộ, chỉ tính theo lãi suất thấp nhất 13% thì riêng phí lãi đã hơn 20 triệu đồng phải trả chưa tính gốc. Do vậy việc vay tín dụng cũng đang trở nên ít hơn.
CEO của một ngân hàng tư nhân có biết “giai đoạn đầu năm 2022 vẫn còn nhộn nhịp người đi vay mua nhà, nhưng đầu năm 2023 tới nay, việc vay mua nhà trở nên ít hẳn”. Lãi suất vay mới nhất có thể lên đến 16%/năm đã khiến cho người mua bất động sản chùn chân trừu những nhu cầu cấp thiết.
Tại những nhà băng của một số ngân hàng có vốn đầu tư nước ngoài thì lãi suất cho vay cũng đã tăng lên hai chữ, dù hai năm trước đó các chương trình ưu đãi cũng lãi vay chỉ bằng một nửa so với hiện tại.
Không chỉ gặp khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng mới, những khách hàng cũ của các ngân hàng cũng đang phải chịu áp lực lớn từ các khoản vay trước đó, khi lãi suất hiện tại tăng cao.
Phỏng vấn một số khách hàng, câu chuyện của bà Minh Thu về việc vay mua nhà giá 2,5 tỷ đồng thì tiền lãi và gốc phải trả mỗi tháng là hơn 35 triệu đồng. Vì lãi suất tăng cao, nên bà buộc bán bớt một số khoản đầu tư, tài sản để bù đắp và hạ bớt nợ vay để có thể giảm chi phí lãi đóng hàng tháng về dưới 20 triệu đồng.
- Bất động sản đóng băng dài lâu
Các ngân hàng tư nhân cho biết nhu cầu tín dụng năm nay khó dự đoán hơn vì đơn hàng sản xuất đã giảm đáng kể so với năm 2022, và thị trường bất động sản đóng băng cũng gây ảnh hưởng lớn đến việc phát tín dụng của ngân hàng.
Những năm gần đây, tín dụng bất động sản đang được tăng trưởng mạnh mẽ và luôn cao hơn mức trung bình. Dư nợ cuối năm 2022 đã đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng 24% so với trước đó đã trở thành lĩnh vực được giải ngân nhiều nhất. Tuy nhiên năm 2023, bất động sản đóng băng khiến cho tín dụng trong lĩnh vực này cũng chậm lại, việc mở rộng cho vay cũng khó khăn hơn vì các bất động sản cũ đều đã sử dụng trong các khoản vay trước đó.
Tổng thư ký Hiệp hội ngân hàng (VNBA) – Ông Nguyễn Quốc Hùng đánh giá, năm 2022 là năm bất động sản tăng cao, sản phẩm cứ bán là hết, ngân hàng cũng thích cho vay. Nhưng đến nay, thị trường đóng băng, các nhà băng phải phòng thủ để đảm bảo nguyên tắc an toàn vốn; giai đoạn này, ngân hàng cũng đang gặp vấn đề khoản nợ khách hàng, nợ trái phiếu nên việc giải ngân cho doanh nghiệp cũng khó khăn hơn.
Theo kết quả khảo sát xu hướng kinh doanh quý I do Ngân hàng Nhà nước thực hiện, dự báo dư nợ tín dụng toàn hệ thống tăng bình quân 4% trong ba tháng đầu năm và tăng 13,7% trong năm nay, giảm gần 2% so với kỳ điều tra trước.
Chứng khoán VNDirect, trong báo cáo mới đây, cũng dự báo tăng trưởng cho vay sẽ chậm lại, khoảng 12%, do thị trường bất động sản kém khả quan, tăng trưởng xuất khẩu giảm tốc và lãi suất cao.
Bên cạnh đó, lạm phát cũng là một rào cản, do tăng tiền lương từ tháng 7 và tăng giá các dịch vụ như y tế, vận tải công cộng. Cuối cùng, thanh khoản hạn hẹp là một phần nguyên nhân. Tính đến 24/2, tín dụng toàn nền kinh tế chỉ tăng 0,77%, còn cung tiền tăng 0,05% so với cuối năm 2022.
- Cơ hội nửa cuối năm 2023
Tuy nhiên, theo những lãnh đạo trong giới ngân hàng, vấn đề lãi suất – nút thắt lớn ảnh hưởng tới tăng trưởng tín dụng – có thể được giải quyết một phần cuối năm.
Tổng giám đốc một ngân hàng tư nhân nói, hầu hết dự báo cho thấy Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể tăng lãi suất thêm 1-2 lần và bắt đầu bước vào chu kỳ giảm lãi suất. Tại Việt Nam, cuộc đua lãi suất huy động cũng đã chững lại. “Tôi kỳ vọng từ nay đến hết quý II, lãi suất huy động sẽ đi vào xu hướng ổn định và bắt đầu giảm. Ngân hàng chúng tôi cũng đang tính phương án giảm lãi suất huy động vừa nghe ngóng thêm”, CEO này nói.
Các nhà phân tích cũng chung đánh giá, đặc biệt sau những vụ đổ vỡ của một số ngân hàng tại Mỹ gần đây. “Quan điểm ‘diều hâu’ của Fed có thể đảo chiều khi rủi ro của hệ thống tài chính gia tăng, với một phần nguyên nhân đến từ việc tăng lãi suất quá nhanh trong năm trước. Nếu Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm tốc độ lãi suất và hạ dự báo đỉnh lãi suất, thị trường sẽ trở nên bình ổn hơn.”, trưởng phòng tư vấn đầu tư một công ty chứng khoán tại Hà Nội nhận định.
Dự báo tăng trưởng tín dụng khó khăn, nhiều nhà băng sẽ có chương trình cho vay có lãi suất ưu đãi hơn, huy động hơn, một số ngân hàng có thể chấp nhận giảm lãi suất cho vay trước và chịu lỗ thời gian ngắn để có thể thu hút khách hàng hơn.
“Quý II có thể sẽ xuất hiện một số ngân hàng giảm lãi vay và sẽ nhiều hơn, rõ rệt phổ biến hơn vào cuối năm 2023”.
Theo VNExpress
Xem thêm tại: Đại Lý Thuế TPM
Website: https://tpm.com.vn/
Mail: htdn@tpm.com.vn
Hotline: 028 3505 1800
Địa chỉ: Tầng 4, Tòa nhà GroCenter, 132-134 Điện Biên Phủ, Phường Đa Kao, Quận 1, TP Hồ Chí Minh