Thuế GTGT ở các doanh nghiệp vẫn đang là vấn đề nan giải trong mấy năm qua, việc các doanh nghiệp có dấu hiệu gian lận về thuế giá trị gia tăng. Thủ đoạn gian lận ngày càng tinh vi và phức tạp, các cơ quan quản lý chưa thể giải quyết triệt để dù đã đưa ra rất nhiều giải pháp thuế GTGT.
Thực trạng thuế gia trị gia tăng tại các doanh nghiệp hiện nay:
Thứ nhất, doanh nghiệp thực hiện giảm thuế GTGT đầu ra phải nộp, tăng thuế GTGT đầu vào được khấu trừ.
Vượt qua sự kiểm soát của các cơ quan thuế, các doanh nghiệp thường lợi dụng kẽ hở trong các quy định để gian lận trong hoàn thuế GTGT.
Vốn dĩ ban đầu, các hành vi không mấy phức tạp. Để được hoàn lại thuế về mức 0% hay giảm thuế, các doanh nghiệp đã tìm cách lập hồ sơ hàng bán ra là hàng xuất khẩu. Bởi dựa trên quy định của Nhà nước, suất thuế GTGT của các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa là 0%.
Tuy nhiên, các hành vi ngày càng trở nên phức tạp hơn. Đặc biệt, trường hợp doanh nghiệp được thành lập và đăng ký kinh doanh nhiều sản phẩm, hoạt động trong nhiều ngành nghề, nhưng lại không có kho hàng hay trụ sở. Mục đích mà các doanh nghiệp này được lập ra là để bán hóa đơn GTGT cho các doanh nghiệp khác – các doanh nghiệp đang tìm cách hợp thức hóa bán hàng buôn lậu trốn thuế và ăn chặn tiền hoàn thuế.
– Trường hợp gian lận nhờ tăng thuế GTGT đầu vào.
Nó xuất phát từ quy định doanh nghiệp có thể tự in ấn và sử dụng hóa đơn thuế GTGT mua bán nội địa trong chính sách quản lý thuế. Lợi dụng kẽ hở này, một số doanh nghiệp tương tự in ấn và phát hành hóa đơn. Họ tạo ra một lượng lớn hóa đơn và tự hợp thức hóa cho nguồn gốc của các lô hàng xuất khẩu đi nước ngoài.
Theo đó, nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng việc làm hóa đơn bất hợp pháp, bao gồm hóa đơn chưa hết giá trị sử dụng hoặc chưa có giá trị sử dụng, hóa đơn giả hay hóa đơn của các đơn vị đã bị hủy bỏ địa chỉ kinh doanh để hợp thức hóa việc khấu trừ thuế GTGT.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp kê khai khấu trừ các hóa đơn nhưng không mang theo tên hay mã số thuế của đơn vị mà dùng với mục đích cá nhân. Hoặc, khấu trừ thuế GTGT của hàng hóa dịch vụ nhưng không phải là phục vụ cho hoạt động nghiên cứu, sản xuất – kinh doanh.
Đơn vị doanh nghiệp kê khai thuế được khấu trừ không trùng khớp với ngày chứng từ nộp thuế ở giai đoạn nhập khẩu. Hoặc phân bổ sai hoặc không phân bổ thuế đầu vào cho mặt hàng không chịu thuế và chịu thuế.
– Trường hợp các doanh nghiệp thực hiện để gian lận thuế GTGT là giảm thuế đầu ra.
Khai thiếu thuế đầu ra là một trong những hành vi sai phạm phổ biến. Để thực hiện điều này các doanh nghiệp sẽ bán hàng nhưng không xuất hóa đơn, mục đích là giấu doanh thu đầu ra để tránh nộp thuế, thậm chí là chiếm đoạt thuế.
Với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng hay kinh doanh bất động sản, hoặc thực hiện hành vi gian lận bằng cách xuất hóa đơn sớm, hoặc chưa thu tiền của khách hàng ngay cả khi dự án, dịch vụ đã được thực hiện.
Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong hàng hóa tiêu dùng nội bộ, họ cố tình khai thiếu hoặc không khai thuế GTGT đầu ra, bởi họ cho rằng cơ quan thuế sẽ không đả động đến.
Thứ hai, gian lận bằng cách điều chỉnh thuế GTGT đầu vào và ra không dựa theo quy định.
Thực tế cho thấy, một số cán bộ thanh tra thường không để ý tới các thông tin quản lý điều chỉnh tăng và giảm thuế GTGT ở kỳ trước, mà chỉ tập trung vào việc chấm hóa đơn. Đây là lỗi sai đến từ người đi đầu, song các DN lại tận dụng lỗi sai này để điều chỉnh giảm doanh thu cũng như thuế đầu ra và tăng thuế đầu vào của kỳ trước. Sự điều chỉnh này diễn ra mà không có hóa đơn, cũng không được chứng minh. Mục đích chính là để giảm thuế đầu ra của kỳ này, hoặc tăng thuế GTGT đầu vào được khấu trừ sang kỳ nộp tiếp theo.
Thứ ba, doanh nghiệp cố tình xác định sai thuế suất đối với dịch vụ, hàng hóa.
“Nhập nhèm” thuế suất là một trong những chiêu trò cũng khá phổ biến của các doanh nghiệp trốn thuế. Hành vi này bộc phát từ kẽ hở trong chính sách kích cầu để giảm khó khăn cho các doanh nghiệp của Chính phủ.
Nhiều doanh nghiệp cố tình kê sai thuế suất thuế đầu ra GTGT của các mặt hàng chịu 10% thành mặt hàng chịu dưới 5%. Có khi các mặt hàng chịu thuế lại được liệt kê vào mục mặt không chịu thuế.
Một số doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa được ưu đãi thuế suất còn cố tình khai man để được hoàn thuế hoặc tăng khấu trừ.
Giải pháp cho các cơ quan quản lý nhằm chống thất thu tiền thuế gia trị gia tăng:
Trước hết, cần sửa đổi và ban hành luật, hướng dẫn cụ thể về hoàn thuế, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đạt hiệu quả cao hơn trong thực thi. Đồng thời, đào tạo đội ngũ cán bộ có trình độ nghiệp vụ cao và có đạo đức. Ngoài ra, cần phối hợp với các cơ quan cảnh sát điều tra, công an, an ninh điều tra và các cấp ủy chính quyền tại địa phương để có thể thực hiện điều ra và chính thức khởi tố khi phát hiện hành vi gian lận trong hoàn thuế.
Thứ hai, tăng mức phạt đối với hành vi vi phạm, gian lận tiền hoàn thuế. Với các quy định còn sơ sài hiện nay thì việc lạng lách luật để chiếm đoạt tiền hoàn thuế diễn ra rất nhiều và tinh vi. Và mức phạt hiện nay vẫn còn nhẹ nhàng so với số tiền thuế đã chiếm đoạt nên chưa thể răn đe. Cần tăng mạnh về mức phạt tiền và phạt tù để hạn chế tối đa hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế.
Thứ ba, thực hiện công tác kiểm soát chặt chẽ những đối tượng nằm trong vùng nghi vấn bằng cách thúc đẩy và tăng cường lực lượng hải quan thuế nội địa giám sát, làm thủ tục giám sát và thanh toán tiền hàng xuất khẩu. Để đạt hiệu quả cao hơn trong công tác quản lý thủ tục xuất khẩu, cần kết nối với cơ quan thuế nội địa.
Thứ tư, đặc biệt quan tâm tới việc kiểm tra thuế giá trị gia tăng với các đối tượng xuất khẩu qua lối mở biên giới đất liền hay cửa khẩu phụ. Thực hiện nghiêm túc và đầy đủ các khâu giải trình trước khi hoàn thuế dựa trên các quy định được đề ra, theo các Nghị định của Chính phủ, Luật Hải quan, Luật Thương mại và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hàng hóa xuất nhập khẩu thông qua lối mở biên giới đất liền hoặc cửa khẩu phụ.
Thứ năm, nên kiểm tra từ sớm, phát hiện từ xa. Cần phát huy hết vai trò của công nghệ thông tin, đẩy mạnh công nghệ thông tin vào khâu quản lý hoàn thuế. Nhanh chóng cho triển khai trên phạm vi toàn quốc hóa đơn điện tử, xây dựng dữ liệu lớn có cung cấp thông tin của người nộp thuế,…
Công nghệ hiện đại sẽ hỗ trợ các bộ phận cơ quan Thuế và Hải quan theo dõi tình hình mua bán hóa đơn, phát hiện kịp thời giao dịch bất hợp pháp.
Nguồn : Tạp chí tài chính
Mong những thông tin có thể giúp ích được cho bạn cũng như đã có thể giải đáp những thắc mắc của bạn. Nếu bạn muốn được tư vấn các giải pháp thuế hay kế toán hãy liên hệ qua Đại Lý Thuế TPM cung cấp các giải pháp chuyên sâu về Thuế – kế toán với các dịch vụ chính như Đại lý thuế, Rà soát sổ sách kế toán, Quyết toán Thuế TNCN,… uy tín, chuyên nghiệp với mức giá hợp lý.
Hotline: 090 298 1080
Fanpage: https://www.facebook.com/dailythuetpm